ในการประชุมคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 11 มกราคม 2565 คณะรัฐมนตรีได้รับทราบรายงานการพัฒนาการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ประจำปี 2564 ตามที่สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติเสนอ และให้เสนอต่อรัฐสภาทราบต่อไป
รายงานการพัฒนาการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ 2564 นำเสนอในหัวข้อหลักเรื่องการฟื้นตัวจากวิกฤตโควิด-19 สู่ความยั่งยืนทางเศรษฐกิจและสังคม แสดงให้เห็นถึงการใช้ศักยภาพของระบบอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อววน.) ในการสนับสนุนการแก้ปัญหารองรับสถานการณ์โควิด-19 ซึ่งมีสถานการณ์การแพร่ระบาด และความท้าทายเกิดขึ้นในหลายมิติ เช่น ภาวะโลกร้อน การเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยี ปัญหาเศรษฐกิจกระจุกตัว ความเหลื่อมล้ำ กระแสพหุวัฒนธรรม แนวโน้มการลดลงของนักศึกษาในระดับอุดมศึกษาอย่างต่อเนื่อง สวนทางกับจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มมากขึ้น
โดย อววน. เป็นปัจจัยสำคัญที่นำมาใช้เพื่อเตรียมความพร้อมเผชิญกับความท้าทายที่เกิดขึ้น โดยจะเห็นได้จากการใช้ศักยภาพของระบบ อววน. ในการสนับสนุนการแก้ปัญหารองรับสถานการณ์โควิด-19 ด้วยการผลิตชุดตรวจโควิด SARS-COV-2 ด้วยวิธี Real-Time PCR การวิจัยและพัฒนาอุปกรณ์ป้องกันการติดเชื้อสำหรับบุคลากรทางการแพทย์ เช่น หน้ากากซิลิโคนติดแผ่นกรอง HEPA ที่มีคุณสมบัติและมาตรฐานสามารถป้องกันเชื้อได้มากกว่าหน้ากาก N95 การสร้างโรงพยาบาลสนาม ห้องตรวจแยกแรงดันลบ เป็นต้น
สำหรับรายงานฯ นี้ นำเสนอรายละเอียดสำคัญใน 5 บท ประกอบด้วย บทที่ 1 อววน. กับการพัฒนาประเทศ มีสาระสำคัญเกี่ยวกับการสรุปภาพรวมการนำศักยภาพด้าน อววน. มาใช้เพื่อเตรียมความพร้อมเผชิญกับความท้าทายที่เกิดขึ้น และรายงานความก้าวหน้าการพัฒนาขีดความสามารถของประเทศด้าน อววน. ในเวทีนานาชาติ เป็นต้น, บทที่ 2 สร้างความสามารถ ววน. สู่การเก็บเกี่ยวผลในสาขาที่ประเทศไทยมีศักยภาพ มีสาระสำคัญเกี่ยวกับการสะท้อนขีดความสามารถด้าน ววน. ของไทยในการสร้างศักยภาพให้แก่ภาคส่วนต่าง ๆ รวมไปถึงการวิเคราะห์แนวทางการพัฒนาและเพิ่มความสามารถในการแข่งขันเพื่ออนาคต, บทที่ 3 ปรับกระบวนทัศน์การอุดมศึกษาสำหรับโลกยุคการเปลี่ยนแปลงอย่างพลิกโฉม มีสาระสำคัญเกี่ยวกับแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงที่มีผลต่อการพัฒนาอุดมศึกษา ที่นำไปสู่การดำเนินการต่าง ๆ ของสถาบันอุดมศึกษา, บทที่ 4 การปฏิรูประบบ อววน. เพื่อวางรากฐานการพัฒนาที่ยั่งยืน มีสาระสำคัญเกี่ยวกับการขับเคลื่อนการปฏิรูประบบ อววน. ใน 6 ด้าน คือ การปรับโครงสร้างหน่วยงาน, การจัดทำนโยบาย ยุทธศาสตร์และแผนเพื่อเป็นทิศทางการพัฒนา อววน. ของประเทศ, การพัฒนาระบบงบประมาณเพื่อขับเคลื่อนนโยบาย ยุทธศาสตร์และแผน, การจัดระบบติดตามและประเมินผลเพื่อติดตามและประเมินผลนโยบายและยุทธศาสตร์ด้าน อววน., การเชื่อมโยงข้อมูล อววน.ทั้งระบบ, และการพัฒนาปรับปรุงกฎหมาย กฎ ระเบียบ และบทที่ 5 ภาพรวมการดำเนินการที่ผ่านมาและแนวทางการพัฒนา อววน. ในอนาคต มีสาระสำคัญเกี่ยวกับภาพรวมการดำเนินงานของ อววน. ในช่วงที่ผ่านมาและแนวทางการพัฒนาในระยะ 5 ปีข้างหน้า
ดาวน์โหลดรายงานการพัฒนาการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศ ปี 64 : https://www.nxpo.or.th/th/report/9727/
