(30 กรกฎาคม 2564) สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) จัดการบรรยาย หัวข้อ “คุณธรรม 4 ประการ พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา การคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน และผลประโยชน์ส่วนรวม” โดยได้รับเกียรติจาก รศ.นพ.สุริยเดว ทรีปาตี ผู้อำนวยการศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) มาเป็นวิทยากรบรรยายผ่านระบบการประชุมออนไลน์ โดยมีคณะผู้บริหารและพนักงาน สอวช. เข้าร่วมรับฟัง 86 ท่าน
โดยในการบรรยายได้มีพูดเกี่ยวกับนิยาม คุณค่า และความมุ่งมั่นในการสร้างคุณธรรม พร้อมกับยกตัวอย่างในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่กำลังเป็นเครื่องมือพิสูจน์ทุกประเทศทั่วโลก โดยมี 3 ปัจจัยมาเป็นตัววัด คือ 1. ระบบสาธารณสุข 2. ระบบบริหารจัดการภาครัฐทั้งจากส่วนกลางและท้องถิ่น และ 3. ทุนทางสังคม โดยทุนทางสังคมเอง หากเราไม่ซื่อสัตย์กับตัวเอง ไม่คำนึงถึงสังคม ไม่ใส่หน้ากากอนามัย ไม่ล้างมือ สิ่งเหล่านี้ย่อมส่งผลต่อสุขภาพของทั้งตนเองและคนรอบข้าง เป็นเครื่องพิสูจน์หัวใจอย่างชัดเจนที่ต้องใช้หัวใจที่มีคุณธรรมในการต่อสู้กับโควิด-19 เป็นคุณธรรมใกล้ตัวที่เริ่มจากตนเอง
ทั้งนี้ รศ.นพ.สุริยเดว ได้ให้แนวคิดในเรื่องของการสร้างคุณธรรมว่า คุณธรรม คือ สภาพคุณงามความดีที่อยู่ในจิตใจของคนและนำไปสู่การประพฤติปฏิบัติที่ถูกต้องดีงาม เพื่อประโยชน์สุขร่วมกันของสังคม ทั้งนี้ คุณธรรมจะเกิดขึ้นได้ต้องเกิดจากการระเบิดจากภายในของตัวเราก่อน คิดทบทวนกับตนเองว่าอะไรคือปัญหาที่เราอยากแก้ และความดีที่อยากทำ โดยไม่ต้องคิดแทนคนอื่น และได้ย้ำว่า คุณธรรมไม่ใช่เรื่องนามธรรม สามารถสะท้อนออกมาเป็นพฤติกรรมได้ อย่างไรก็ตามการผลักดันให้เกิดสังคมคุณธรรมในองค์กรเอง จำเป็นต้องมีระบบนิเวศที่เอื้อต่อการเกิดคุณธรรมในองค์กรหรือสังคมนั้นๆ ด้วย โดยระดับการพัฒนาองค์กรคุณธรรม มี 3 ระดับ คือ มุ่งมั่นตั้งใจ ทำได้ และขยายผล โดยหลักการส่งเสริมและพัฒนาองค์กรคุณธรรม คือ ต้องเริ่มจากภายใน ความสมัครใจและความมุ่งมั่นของผู้บริหารและสมาชิกขององค์กรที่เข้าใจและอยากทำ ไม่ใช่สั่งการให้ทำ มีการทำอย่างเป็นระบบครบวงจร ต่อเนื่องผสมผสานกับกระบวนการการทำงานปกติขององค์กร และต้องเป็นระบบที่ง่ายต่อการเข้าใจและการปฏิบัติของผู้เกี่ยวข้อง ต้องเข้าใจความจริง สภาพความเป็นจริงของบริบทแต่ละองค์กรและลงมือปฏิบัติจริง มีการกำหนดเป็นเป้าหมาย ไม่ใช่แค่ทำตามกระแส ต้องเป็นความคิด วิธีการ กิจกรรมเชิงบวกและสร้างสรรค์ เน้นประโยชน์สุขส่วนรวมของคนในและนอกองค์กร และสร้างการมีส่วนร่วม ต้องเปิดช่องทางให้มีส่วนร่วมอย่างกว้างขวางของคนทุกระดับในทุกกระบวนการดำเนินงาน
สำหรับกระบวนการพัฒนาองค์กรคุณธรรม มี 6 ขั้นตอน ประกอบด้วย 1. การตั้งเป้าหมาย เราจะเป็นองค์กรที่ดี รับผิดชอบต่อสังคม 2. ทบทวนต้นทุนความดี ทบทวนในองค์กรตัวเองว่าเรามีดีอะไรและเราจะทำอะไร 3. ออกแบบภายใน ออกแบบกระบวนการภายใน เช่น สร้างกติกา ตั้งทีมงาน ตั้งทีมจิตอาสา ทำแผนรณรงค์ 4.ดำเนินกิจกรรมให้มีความหลากหลาย ตอบโจทย์คนในองค์กร 5. เสริมมาตรการ/สรุปบทเรียน/ให้กำลังใจ/ยกย่องชื่นชม เช่น จัดมาตรการอำนวยความสะดวกเรื่องการพัฒนา ยกระดับสรุปบทเรียนในองค์กร และ 6. สร้างเครือข่ายขยายผล ส่งเสริมการสร้างเครือข่ายกับภายนอกองค์กร
อย่างไรก็ตาม กิจกรรมการบรรยาย หัวข้อ “คุณธรรม 4 ประการ พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา การคิดแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตน และผลประโยชน์ส่วนรวม” เป็นหนึ่งในกิจกรรมที่ สอวช. มุ่งมั่นในการดำเนินการตามแผนปฏิบัติการป้องกันการทุจริตและประพฤติมิชอบและแผนปฏิบัติการส่งเสริมคุณธรรม ของ สอวช. ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 และ สอวช. ยินดีที่จะร่วมเป็นหนึ่งในเครือข่ายของศูนย์คุณธรรม เพื่อร่วมสร้างสรรค์สังคมคุณธรรมสู่สังคมสันติสุขต่อไป
