ดร. กาญจนา วานิชกร รองผู้อำนวยการสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) ร่วมบรรยายหัวข้อ “ทิศทางงานวิจัยของประเทศภายใต้กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม” ในงานอบรมสัมมนาคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัย ประจำปี 2562 เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2562 ณ ห้องประชุม Auditorium อุทยานวิทยาศาสตร์ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จ.ขอนแก่น จัดโดย ศูนย์จริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมกับ ชมรมจริยธรรมการวิจัยในคนในประเทศไทย (FERCIT)

ในงานดังกล่าว รองผู้อำนวยการ สอวช. ได้บรรยายถึง บทบาท สอวช. ในการส่งเสริมจริยธรรมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ใน 3 ด้าน คือ การทำความเข้าใจถึงศักยภาพและข้อจำกัดของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสมัยใหม่ การส่งเสริมจริยธรรมด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระดับนโยบาย และการสร้างความตระหนักเกี่ยวกับประเด็นจริยธรรม (Ethical) กฎหมาย (Legal) และผลกระทบทางสังคม (Social Implications) หรือที่เรียกว่า ELSI แก่สาธารณชน อย่างไรก็ดี ที่ผ่านมา คณะกรรมการส่งเสริมจริยธรรมด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สอวช. ได้ทำงานวิจัยในหลากหลายด้านสำคัญ อาทิ แนวทางการบริหารจัดการประเด็นทางกฎหมายและจริยธรรมที่เกิดจากเทคโนโลยีจีโนม ประเด็นจริยธรรมเกี่ยวกับเทคโนโลยีด้านปัญญาประดิษฐ์ หุ่นยนต์ และ Big Data ประเด็นจริยธรรมที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การวิจัยเพื่อพัฒนาจริยธรรมการวิจัยและระบบการประเมิน ตอบสนองความท้าทายในการพัฒนาระบบการวิจัยของประเทศ ตลอดจนการวิจัยด้านการสื่อสาร การปรึกษาและการมีส่วนร่วมของประชาชนผ่านสื่อและศิลปะ โดยมุ่งเน้นการมีส่วนร่วมของเยาวชนด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม นอกจากนี้ สอวช. ยังได้ร่วมจัดทำ “Bangkok Statement on the Ethics of Science and Technology and Sustainable Development” เพื่อนำเสนอต่อที่ประชุมใหญ่ IBC ครั้งที่ 26 และ COMEST ครั้งที่ 11 เมื่อวันที่ 2-7 กรกฎาคม 2562 และจัดประชุมนานาชาติ เรื่อง The Ethics of Science & Technology and Sustainable Development ระหว่างวันที่ 5-6 กรกฎาคม 2562 พร้อมทั้งยังดำเนินการต่อเนื่องในการสร้างเครือข่ายผ่านการทำงานร่วมกันในประเด็นส่งเสริมจริยธรรมด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ระหว่างรัฐบาล กระทรวง ผู้กำหนดนโยบาย คณะทำงานวิชาการไทย กับนักวิชาการระดับโลกและองค์การระหว่างประเทศ เช่น อาเซียน และยูเนสโก เป็นต้น

ทั้งนี้ งานอบรมสัมมนาดังกล่าว จัดขึ้นเพื่อให้คณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ ได้มีความรู้ ความเข้าใจในหลักจริยธรรมการวิจัย และการพิจารณาจริยธรรมในการวิจัยแบบต่าง ๆ เพื่อให้การดำเนินงานวิจัย และการพิจารณารับรองจริยธรรมในมนุษย์มีมาตรฐาน และได้ผลงานวิจัยที่มีคุณภาพเป็นที่ยอมรับในระดับสากล รวมถึงการพบปะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการระหว่างผู้เข้าอบรมต่างสถาบัน อันจะนำไปสู่การเกิดเครือข่ายความร่วมมือการทำงานในที่สุด