“โครงการพัฒนานักวิจัยและโจทย์วิจัยที่มีศักยภาพต่อยอดเชิงพาณิชย์” หรือ ไทยคอร์ป เป็นกลไกการส่งเสริมงานวิจัยที่มีศักยภาพเชิงพาณิชย์และสามารถแข่งขันได้ในระดับสากล ที่ทางสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) ร่วมกับหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของประเทศ (บพข.) สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และมหาวิทยาลัยศรีปทุม โดย ศูนย์การสร้างผู้ประกอบการที่ขับเคลื่อนโดยนวัตกรรม (Innovation-Driven Entrepreneurship Center: IDE Center) ได้ร่วมกันออกแบบและพัฒนาขึ้น ซึ่งหลายคนอาจจะอยากรู้ว่า แล้วทำไมต้องมีไทยคอร์ป? และนอกจากชื่อโครงการเท่ ๆ แล้ว ไทยคอร์ปยังมีอะไรที่น่าสนใจอีกบ้าง ? ไปหาคำตอบพร้อมกันเลย!!
ทำไมต้องมีไทยคอร์ป?
การพัฒนาระบบนิเวศนวัตกรรมเพื่อสนับสนุนการวิจัยที่ส่งเสริมการสร้างองค์ความรู้ใหม่และการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมขั้นสูง เช่น การสร้าง Deep Tech Startup เป็นกุญแจสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศในอนาคต ที่ผ่านมากระทรวง อว. ได้ให้ความสำคัญกับการส่งเสริมนักวิจัยที่มีฐานความเข้มแข็งจากการทำวิจัยให้สามารถนำความเชี่ยวชาญของตนมาพัฒนาเป็นธุรกิจ หรือสร้าง Deep Tech Startup โดยการสนับสนุนทุนผ่าน PMU ต่าง ๆ ที่ครอบคลุมตั้งแต่ TRL 1 – 9 อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยมี Deep Tech Startup จำนวน 226 บริษัท แต่มีเพียง 26 บริษัทที่ได้รับการระดมทุน และมี 6 บริษัทที่ระดมทุนได้ถึง Series A หรือสูงกว่า เท่านั้น (ข้อมูลปี 2568, SCB 10X) แสดงให้เห็นว่า Deep Tech Startup ในไทยยังคงเผชิญกับข้อจำกัดในการเติบโตและระดมทุนสู่เชิงพาณิชย์ สาเหตุหนึ่งมาจากการที่นักวิจัยไทยส่วนมากมีความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีของตนเอง แต่ไม่มีข้อมูลหรือความเข้าใจที่เพียงพอด้านความต้องการของลูกค้า (Demand) หรืออุปสรรคต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจริงในการแข่งขันของภาคธุรกิจ ส่งผลให้งานวิจัยหรือเทคโนโลยีนั้น ๆ ไม่สามารถพัฒนาเป็นนวัตกรรมเชิงพาณิชย์ หรือใช้ต่อยอดเชิงธุรกิจได้อย่างจำกัด
ไทยคอร์ป ได้รับแรงบันดาลใจจากโครงการ Innovation Corps (I-Corps) ของ National Science Foundation (NSF) สหรัฐอเมริกา มีวัตถุประสงค์หลักคือการปรับปรุงกระบวนทัศน์ของอาจารย์และนักวิจัยให้สามารถออกแบบและตั้งโจทย์วิจัยที่มีศักยภาพในการต่อยอดเชิงพาณิชย์ (ก่อนเริ่มวิจัย) ได้ ส่งผลให้ทีมวิจัยสามารถนำความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีของตนไปต่อยอดงานวิจัยให้ตอบโจทย์ตลาดได้จริง โดยกว่า 10 ปีที่ผ่านมา โครงการ I-Corps มีทีมเข้าร่วมกว่า 2,500 ทีม สามารถก่อให้เกิดธุรกิจใหม่ได้มากกว่า 1,400 ราย หรือคิดเป็นมากกว่า 50% ของผู้เข้าร่วมโครงการ พร้อมทั้งระดมทุนได้มากกว่า 110,400 ล้านบาท
จุดเด่นของ I-Corps ที่แตกต่างจากโครงการอื่น ๆ คือกระบวนการ “Customer Discovery” ซึ่งมุ่งเน้นให้ทีมวิจัยที่เข้าร่วมต้องออกไปสัมภาษณ์และเก็บข้อมูลจากกลุ่มลูกค้าหรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ไม่น้อยกว่า 100 ราย ภายในช่วงเวลา 7 สัปดาห์ เพื่อทำความเข้าใจปัญหาและความต้องการที่แท้จริงของลูกค้า และนำมาปรับเปลี่ยนแนวทางของงานวิจัยให้เหมาะสมกับการออกสู่ตลาด
แนวทางการพัฒนาทีมวิจัยของไทยคอร์ป
ไทยคอร์ปไม่ได้เป็นเพียงโครงการฝึกอบรม แต่เป็นระบบสนับสนุนและส่งเสริมนักวิจัยให้สามารถคิดค้นโจทย์วิจัยให้มีศักยภาพในการต่อยอดทางธุรกิจ โดยมุ่งเน้นไปที่ 4 กระบวนการ ดังนี้
Business Validation : ทวนสอบความเป็นไปได้ของงานวิจัยในตลาดจริง
Customer Discovery : ทำความเข้าใจความต้องการของตลาดและปรับโจทย์วิจัย
Entrepreneurial Mindset : ปลูกฝังแนวคิดและทักษะด้านการเป็นผู้ประกอบการ
Thai-Corps Ecosystem : สร้างเครือข่ายและเชื่อมโยงไปสู่ช่องทางสนับสนุนที่เหมาะสม
โดยไทยคอร์ปจะช่วยให้ทีมวิจัยได้มีโอกาสทำงานร่วมกับผู้เชี่ยวชาญภาคอุตสาหกรรม เพื่อให้สามารถปรับปรุงและนำผลงานวิจัยไปต่อยอดในเชิงพาณิชย์ได้อย่างแท้จริง
“ไทยคอร์ป” โอกาสสำคัญของไทยสู่เศรษฐกิจนวัตกรรม
หากประเทศไทยต้องการเป็นประเทศที่ขับเคลื่อนด้วยเศรษฐกิจฐานนวัตกรรม (Innovation-Based Economy) การมีกลไกที่ช่วยพัฒนาอาจารย์หรือนักวิจัยให้สามารถออกแบบและขับเคลื่อนงานวิจัยให้กลายเป็นธุรกิจที่แข่งขันได้เป็นสิ่งที่จำเป็น “ไทยคอร์ป” เป็นโครงการสำคัญที่ช่วยสร้างรากฐานให้กับระบบนิเวศด้านการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อววน.) ช่วยเพิ่ม Deep Tech Startup และเพิ่มโอกาสในการระดมทุน รวมถึงช่วยให้ประเทศไทยมีขีดความสามารถในการแข่งขันเพิ่มขึ้นในอนาคต ทั้งนี้ การสร้างเครือข่ายไทยคอร์ปที่เข้มแข็ง ผ่านการมีส่วนร่วมของมหาวิทยาลัยและหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เป็นกุญแจสำคัญในการยกระดับศักยภาพของไทยคอร์ปให้เทียบเคียงกับกลไกของต่างประเทศ (I-Corps) และสร้างการเปลี่ยนแปลงในระบบนิเวศนวัตกรรมไทยได้อย่างแท้จริง
ก้าวแรกของไทยคอร์ป
ในปี 2568 สอวช. และหน่วยงานพันธมิตรได้เริ่มทดลอง (นำร่อง) โครงการไทยคอร์ป ระยะที่ 1 (ทั้งหมด 3 ระยะ) เพื่อศึกษาและนำกลไกของ I-Corps (US) มาทดลองใช้ในประเทศ โดยได้รับการสนับสนุนทีมผู้เชี่ยวชาญและเครื่องมือจาก VentureWell ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีประสบการณ์จัด I-Corps ในประเทศสหรัฐอเมริกามาอย่างยาวนาน โครงการไทยคอร์ป ระยะที่ 1 จัดขึ้นระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ – เมษายน 2568 (7 สัปดาห์) มีทีมวิจัย 17 จาก 22 ทีม (80%) ที่เข้าร่วมและทำกิจกรรมตลอดระยะโครงการ เกิดการทำ Customer Discovery รวมกันมากกว่า 1,000 ครั้ง ตลอดจนมีผู้ที่ได้รับการฝึกอบรมเป็นไทยคอร์ปโค้ชจำนวน 14 คน
เป้าหมายระยะยาวของไทยคอร์ป
สอวช. และหน่วยงานพันธมิตรจะร่วมกันพัฒนาและขับเคลื่อนไทยคอร์ปให้เป็นหนึ่งในกลไกที่ช่วยยกระดับระบบนเวศนวัตกรรมของไทย ผ่านการพัฒนาทีมวิจัยจากหน่วยงานรัฐ มหาวิทยาลัย หรือเอกชนให้เข้าใจตลาดและสามารถออกแบบโจทย์วิจัยที่สามารถขยายผลเชิงพาณิชย์ได้จริง ด้วยการใช้แนวทางและเครื่องมือที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล
สอวช. คาดหวังว่าไทยคอร์ปจะเป็นกลไกที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของเงินลงทุนในระบบ อววน. และสร้างการเปลี่ยนแปลงที่เป็นรูปธรรมให้กับนักวิจัยและระบบเศรษฐกิจของไทยในอนาคต
ที่มา : https://www.nxpo.or.th/th/31894/
