messenger icon
×
หน้าหลัก » ข่าวประชาสัมพันธ์ » ชวนรู้จัก 4 เครื่องมือและกระบวนการการออกแบบนโยบายของ สอวช.

ชวนรู้จัก 4 เครื่องมือและกระบวนการการออกแบบนโยบายของ สอวช.

วันที่เผยแพร่ 29 กรกฎาคม 2025 20 Views

เคยสงสัยไหม? 🤔เวลาทำนโยบายเค้าทำกันอย่างไร ใช้อะไรเป็นเครื่องมือ และมีกระบวนการอย่างไรบ้าง วันนี้ สอวช. หน่วยงานที่ได้ขึ้นชื่อว่าเป็น “หน่วยงานด้านนโยบาย อววน.” จะมาเล่าให้ฟัง!

ต้องบอกก่อนว่า สอวช. ใช้เครื่องมือและกระบวนการที่หลากหลายในการออกแบบนโยบาย เพื่อให้สามารถออกแบบนโยบายได้ตอบโจทย์ตามบริบทลักษณะของนโยบายนั้น ๆ ซึ่งแต่ละนโยบายอาจใช้เครื่องมือและกระบวนการมากกว่า 1 เครื่องมือหรือกระบวนการได้ เพื่อให้เกิดนโยบายที่เหมาะสมและสามารถนำไปใช้ได้จริง โดยแต่ละเครื่องมือและกระบวนการก็มีจุดเด่นที่แตกต่างกันไป เช่น

1. การคาดการณ์อนาคต (Strategic Foresight)

ใช้เครื่องมือคาดการณ์อนาคตรูปแบบต่าง ๆ เช่น วิธีการดั้งเดิม (Human-based) ที่ใช้ประสบการณ์จากผู้เชี่ยวชาญ การวิเคราะห์แบบบูรณาการ (Integrated Tools) ร่วมกับข้อมูลต่างๆ และ AI-foresight ที่ใช้ปัญญาประดิษฐ์ในการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่เพื่อคาดการณ์แนวโน้มและสัญญาณสำคัญในอนาคตในหลากหลายประเด็นทั้งในระดับภูมิภาค ประเทศ และระดับองค์กร อาทิ

🔸การวิเคราะห์แนวโน้มเทคโนโลยีที่จะเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ (Emerging Technologies)

🔸การจัดทำ Road mapping ให้องค์กรต่าง ๆ

🔸การจัดทำภาพอนาคตที่เป็นไปได้ (Plausible Futures) ของประเทศไทยในหลายประเด็นในอีก 10 – 20 ปีข้างหน้า

2. การวิจัยเชิงระบบ (Systems Research)

การศึกษาระบบนิเวศนวัตกรรมในองค์รวม เพื่อเข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบต่าง ๆ และออกแบบนโยบายที่สร้างผลกระทบเชิงระบบ อาทิ

🔸การวิเคราะห์ห่วงโซ่คุณค่า (Value Chain Analysis)

🔸การวิเคราะห์ช่องว่างในระบบนวัตกรรม (Innovation System Gap Analysis)

🔸การประเมินผลกระทบด้านนโยบาย (Policy Impact Assessment)

3. การวิจัยเชิงนโยบาย (Policy Research)

การศึกษาวิจัยเพื่อหาหลักฐานเชิงประจักษ์ (Evidence-based) สำหรับการกำหนดนโยบาย อาทิ

🔸การวิเคราะห์เปรียบเทียบนโยบายด้าน อววน. กับนานาชาติ (International Benchmarking) การจัดทำข้อมูล STI (Science Technology and Innovation) ของประเทศ

🔸การประเมินความพร้อมด้าน อววน. ของประเทศ (STI Readiness Assessment)

🔸การวิเคราะห์ความต้องการกำลังคนในอนาคต (Future Workforce Demand Analysis)

4. การมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (Stakeholder Engagement)

การทำงานร่วมกับทุกภาคส่วนในรูปแบบ Quadruple Helix คือ

🔸ภาครัฐ (Government) : กระทรวง หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

🔸ภาคเอกชน (Industry) : บริษัท สตาร์ทอัพ สมาคมอุตสาหกรรม

🔸ภาคการศึกษาและวิจัย (Academia) : มหาวิทยาลัย สถาบันวิจัย

🔸ภาคประชาสังคม (Civil Society) : ชุมชน องค์กรไม่แสวงหากำไร

เรื่องล่าสุด